Halk edebiyatı iki ana başlıkta incelenir.
1) Âşık Edebiyatı
2) Anonim Halk Edebiyatı
1- AşıkEdebiyatı
Aşık edebiyatının kökeni saz ve sözdür.
Genel özellikleri:
1) Şiirler saz eşliğinde söylenir.
2) Dil halkın konuştuğu dildir.
3) Konular halkın yaşayışından alınır, aşk, ölüm, ayrılık, doğa vb.
4) Nazım birimi dörtlüktür.
5) 11'li hece ölcüsüyle söylenir, yarım ve cinaslı uyak kullanılır.
Aşık Edebiyatı Nazım Şekilleri
1) Koşma:
Aşık edebiyatının en çok kullanılan şeklidir. 11'li hece
ölçüsüyle söylenir. Eski Türk Edebiyatındaki''KOŞUĞ''
Divan Edebiyatındaki''GAZEL'' in konu bakımından benzeridir.
Uyak düzeni:
Koşmanın 1. dörtlüğünün uyak düzeni iki şekilde olur:
İkinci ve daha sonraki dörtlükler:
.............c
.............c
.............c
.............a
Şeklinde devam eder.
Hece sayısı 11'li olduğu için duraklarıda:
6 + 5 = 11 veya 4 + 4 + 3 = 11 olur.
Dörtlük sayısı 3 veya 5 tir. Konu genellikle liriktir.
Okunuşlarında özel bir ezgiler vardır. Ezgilerine göre,Acem koşması, Kerem,
Kesik Kerem, Gevheri gibi isimler alır.
2)Varsağı:
Güney Doğu Anadolu'da yaşayan Varsak Türklerinin ürünleridir.
Bre, Aman, hey, ey gibi ünlemlerle başlar.Uyak düzeni koşma ile aynıdır.
11'li veya 8'li heceyle söylenir. Türün en önemli ismi Karacoğlan'dır.
3) Semai:
Halk şiirinde hem aruz hemde heceyle söylenen semailer vardır.
Heceyle söylenenler uyak düzeni koşma gibi; hece sayısı ise 4 + 4 = 8'lidirler.
2) Anonim Halk Edebiyatı:
Söyleyeni belli olmayan, toplumun ortak malı olan ürünlerdir.
Toplum tarafından sahip çıkıldığı için dilleri sadedir.Şiir türünde olanlar,
aşık tarzı nazım şekillerini kullanmışlardır.
Mani:Halkın en çok kullandığı türlerden biridir ve dört dizeden oluşur.
Uyak türü genelde cinas, hece sayısı ise 7 veya 8' lidir.
Diğer anonim ürünler:
Masal (eğitici yönü ağır),ninni, tekerleme, ağıt, bilmece, halk hikayeleri vb.
Türkü: Özel bir ezgi ve nazım biçimiyle söylenen anonim ürünlerdir.
Aşık Edebiyatı Nazım Türleri:
1) Destan:
Uyak düzeni bakımından koşma ile aynıdır. Dörtlük sayısı yüzü aşan destanlar vardır. Konu bakımından, şavaş destanları,
felaketlerle ilgili olanlar, esnaf destanları, yergi niteliği taşıyanlar, hayvan destanları gibi adlar alırlar.
2) Güzelleme:
Kadın, at, doğa güzelliklerini veya benzeri konuları işleyen şiirlerdir.
3) Taşlama:
Bir kimseyi yermek veya toplumun bozuk yönlerini eleştirmek amacıyla söylenen şiirlerdir.
4) Koçaklama:
Çoşkun ve Yiğitçe bir eda ile şavaş ve dövüşleri anlatan şiirlerdir.
Türün en büyük ustası Köroğludur.
5)Ağıt: Konusu ölümle ilgili olan şiirlerdir. Genellikle ölen bir kimsenin arkasından söylenen şiirlerdir.
Sitemizde Bulunan Alıntı, Makale, Şiir vb. Bütün içerikler Tamamen bilgilendirme Amaçlıdır. Sitemiz Bu içeriklerden Hiç Bir Şekilde Kar Amacı Gütmemektedir.
Bu yazının Yayın İlkelerini İhlal ettiğini düşünüyorsanız,İletişim den Bize bildiriniz...
En Kısa Sürede Size cevap verilecektir.
20 Şubat 2009 Cuma 11:33:13 tarihinde admin tarafından düzenlendi
Yeni konu Açamazsınız Yeni konu açabilirsiniz. Konuya cevap yazabilirsiniz. Konu kapalı konuya cevap yazamazsınız. (M) Moderatör (A) Admin (SA) Son Admin
1 kişi aktif
%30
Bu konuya cevap yazabilirsiniz
Derece
Konu
Yeni konu Açamazsınız 
Yeni konu açabilirsiniz.
Konu kapalı konuya cevap yazamazsınız.